1901-1981

Stefan Wyszyński urodził się w Zuzeli nad Bugiem, 3 sierpnia 1901 roku, w rodzinie wielodzietnej o tradycjach rolniczych, jako drugie dziecko Stanisława i Julianny z d. Karp. Jego dom rodzinny był miejscem, w którym pogłębiał swoją wiarę oraz umiłowanie Matki Bożej. Od 1920 roku był klerykiem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Święcenia kapłańskie, których termin przełożono z powodu choroby płuc,  przyjął 3 sierpnia 1924 roku w kaplicy Matki Bożej w bazylice katedralnej we Włocławku. W latach 1925–1929 kontynuował studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie uzyskał doktorat z prawa kanonicznego. W 1926 roku poznał w Laskach Matkę Elżbietę Różę Czacką. W pracy duszpasterskiej na terenie diecezji włocławskiej, do której powrócił po studiach, odznaczał się sumiennością i wielką ofiarnością. Był m.in. wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym, prowadził chrześcijański uniwersytet robotniczy, był członkiem Rady Społecznej przy Prymasie Polski. Publikował wiele tekstów na temat katolickiej nauki społecznej.

Na polecenie biskupa Kozala po wybuchu II wojny światowej opuścił diecezję i ukrywał się przed Niemcami między innymi w Laskach pod Warszawą, gdzie  pełnił w konspiracji funkcję kapelana Armii Krajowej.

W 1946 roku został powołany na stolicę biskupią w Lublinie, stając się najmłodszym członkiem Konferencji Episkopatu. Sakrę biskupią przyjął na Jasnej Górze z rąk kardynała Hlonda.  Swoją misję streścił w zawołaniu biskupim: Soli Deo honor et gloria, czyli „Samemu Bogu cześć i chwała”. 12 listopada 1948 roku papież Pius XII mianował go arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim oraz Prymasem Polski. Pełniąc tę posługę, walczył o godność wierzących i wolność polskiego Kościoła. Aresztowany w 1953 roku, był internowany w miejscach odosobnienia  przez ponad trzy lata. Mimo wielokrotnych szykan ze strony oprawców, notował w swoich zapiskach: „Nie zmuszą mnie niczym do tego, bym ich nienawidził”. W czasie internowania napisał tekst Ślubów Jasnogórskich i przygotował Wielką Nowennę przed Milenium Chrztu Polski. Do końca życia był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

Brał udział w kilku konklawe. Podczas ostatniego z nich, w październiku 1978 roku, uczestniczył w wyborze świętego Jana Pawła II. W swoim nauczaniu wielokrotnie przestrzegał przed laicyzacją i ateizacją w wychowaniu młodzieży. Cieszył się wielkim autorytetem duchowym i moralnym w Polsce, nie tylko wśród wierzących. Zmarł w opinii świętości, w uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, 28 maja 1981 roku i został pochowany w Archikatedrze Warszawskiej.

Heroiczność życia kardynała Stefana Wyszyńskiego nazywanego Prymasem Tysiąclecia, jego głęboka wiara i nieugięta postawa wobec zła są do dziś wzorem dla wielu ludzi, którzy nieustannie przybywają do jego grobu, wypraszając potrzebne łaski.

Stefan Wyszyński został beatyfikowany 12 września 2021 roku w Świątyni Opatrzności Bożej. Podczas tej samej uroczystości ogłoszono błogosławioną Elżbietę Różę Czacką.