MANUS DEI

Misją Sanktuarium powstającego na warszawskim Wilanowie jest głoszenie prawdy o Opatrzności Bożej, która zrządza wszystko dla naszego Zbawienia (por. 1 Tes 4,3a).

Jej działanie w sposób symboliczny wyraża znak manus Dei (łac. ręka Boga) lub inaczej dextera Dei (łac. prawica Boga).

Pielgrzymi przybywający do Świątyni Opatrzności Bożej mogą go dostrzec na pasyjnej stronie Krzyża Paschalnego, który góruje nad ołtarzem w prezbiterium.

Manus Dei to najstarszy symbol Boga Ojca w chrześcijańskiej sztuce religijnej. Oznacza działanie Bożej Opatrzności w dziele zbawienia i losach człowieka. Znak ten pojawił się już w sztuce żydowskiej, a następnie został przejęty przez sztukę wczesnochrześcijańską i średniowieczną. Widzimy go również w scenach starotestamentalnych: składania ofiar przez Kaina i Abla, Abrahama czy Melchizedeka, wygnania z raju, przekazania Mojżeszowi tablic z Dekalogiem, a także w przedstawieniach chrystologicznych: chrztu, przemienienia i wniebowstąpienia Chrystusa.

Prawa dłoń uobecnia Stwórcę. Oznacza sprawczość, twórczość, błogosławieństwo, władzę, nadanie prawa i sąd. Określenie „prawica Pańska” pojawia się w Starym Testamencie. Jest to symbol mocy Bożej, za pomocą której działa On dla dobra człowieka (w języku hebrajskim rzeczownik yad oznacza rękę, a w aramejskim – moc i władzę).

Manus Dei w geście błogosławieństwa:

symbolizuje obecność i miłość Boga Ojca w Synu;
oznacza ingerencję Boga w sprawy ludzkie – dzieło zbawienia dokonane w Synu i przez Syna dla ludzi;
wskazuje na Chrystusa, który jest sensem wszystkiego.
Układ palców ręki Boga według tradycji przedstawia greckie litery IC XC, będące skrótem imienia Jezus Chrystus. Dwa palce – wskazujący i środkowy – odnoszą się do podwónej natury Chrystusa. Jednocześnie rędka skierowana ku dołowi symbolizuje łaskę i miłość, które przez krzyż Chrystusa spływają na każdego człowieka;
zwraca uwagę na moc, potęgę, działanie sprawiedliwości i miłosierdzia, wyrażające odkupieńczą miłość zmartwychwstałego Chrystusa;
jest symbolem odkupienia i pojednania w Duchu Świętym.

W ikonografii manus Dei przedstawiana jest najczęściej jako dłoń wyłaniająca się z chmur bądź umieszczona na błękitnym tle, symbolizującym nieskończoność, lub w złotym obramowaniu, oznaczającym majestat i chwałę Boga*.

*Fragment z książki Tomasza Gołąba i ks. Tomasza Jaklewicza, Zaufali Opatrzności. Tom 3. dostępnej TYLKO U NAS!
Sprawdź, jak ją otrzymać.