Wanda i Zygmunt Szadkowscy

Zygmunt Lechosław Szadkowski (1912-1995)

Urodzony 5 stycznia 1912 r. w Warszawie. Syn więźnia Cytadeli Warszawskiej. Absolwent Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Po dodatkowych studiach na wydziale prawa i nauk społecznych w 1938 r. rozpoczął pracę w służbie dyplomatycznej na Łotwie.

W listopadzie 1939 r. zaprzysiężony w Związku Walki Zbrojnej. Oddelegowany przez Naczelnego Wodza gen. W. Sikorskiego jako emisariusz rządu do tworzenia szlaków przerzutowych z Rumunii do kraju i na Bliski Wschód, za co został odznaczony Krzyżem Armii Krajowej. Od 4 czerwca 1940 r. żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Za kampanię libijską i obronę Tobruku odznaczony Krzyżem Walecznych.

Z harcerstwem, do którego wstąpił w 1919 r., związany był do końca życia. W czasie II wojny światowej był Komendantem ZHP na Wschodzie, z rozkazu imiennego Naczelnego Wodza, gen. K. Sosnkowskiego tworzył kursy instruktorów harcerskich w Isfahanie. Przewodniczący ZHP poza granicami kraju z siedzibą w Londynie do 1967 roku. Za działalność harcerską odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Od 1947 roku na emigracji w Londynie. Od początku pracował w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów, pełniąc przez wiele lat funkcję prezesa Światowej Federacji oraz oddziału w Wielkiej Brytanii, za co został odznaczony Komandorią Orderu Odrodzenia Polski. Trzykrotny minister w rządach emigracyjnych.

Był członkiem m.in. Komitetu Obrony Imienia Polskiego, Komitetu Budowy Pomnika Katyńskiego odsłoniętego w Londynie w 1976 r. Przewodniczył Komitetowi Budowy Domu Jana Pawła II, działał w Komitecie Opieki nad Cmentarzami Wojennymi Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Przewodniczący Rady Narodowej RP, czyli marszałek parlamentu polskiego, przez 3 kadencje, aż do jej rozwiązania w grudniu 1991 r. Przewodniczący delegacji negocjatorów przekazania insygniów władzy z Londynu do Polski w 1990 r. Za swą działalność w Radzie Narodowej RP odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. „Wraz z rozwiązaniem Rady Narodowej RP dobiegł do końca emigracyjny epizod naszych dziejów, zwany teraz Drugą Wielką Emigracją”.

Zmarł 5 września 1995 r. w Londynie.

Wanda Szadkowska z d. Malinowska (1912-1999)

Urodzona 23 sierpnia 1912 r. w Łapach. Wierna towarzyszka życia męża Zygmunta Szadkowskiego przez 60 lat. Dzieciństwo spędziła w Petersburgu, gdzie w wieku 5 lat straciła matkę, która zmarła podczas epidemii cholery.

Wojnę spędziła z maleńkim synkiem we Francji w kolejnych ośrodkach internowania. Z mężem spotkała się połowie 1946 r. w Egipcie, skąd w 1947 r. wyjechali do Londynu.

Działała w Zjednoczeniu Polek na Emigracji, była członkiem „Skarbu Narodowego” oraz członkiem koła Stowarzyszenia Polskich Kombatantów „Harcerz”. Należała do Towarzystwa Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II w Wielkiej Brytanii.

Z powodu zaangażowania się męża w pracę społeczną i polityczną, to na jej barkach spoczął ciężar utrzymania domu. Dzielna kobieta szyła kołdry i poszwy w firmie Kazimierza Sabbata, późniejszego prezydenta RP na uchodźstwie.

Z listu Zygmunta Szadkowskiego do żony napisanego w czasie wojny: „Wiem, że jesteś dzielną Polką. Pamiętam, jak mówiłaś mi jeszcze w Paryżu: gdy trzeba będzie, zniosę wszystko mężnie, wiem, że inaczej być nie może. Każdy Polak ma spełnić swój obowiązek”.

Wspomnienie Henryki Sieleckiej – żony płk dypl. Stanisława Sieleckiego: „Z Panią Wandą dzieliłyśmy kuchnię, a to jest najlepszy sprawdzian bezkonfliktowej przyjaźni. Zygmunt miał naprawdę wspaniałą żonę! Nigdy w życiu nie dokonałby tak wiele, gdyby nie jej troska o „chleb powszedni”, wychowanie i kształcenie dzieci. To ona była „głową i szyją” rodziny. Ona zgadzała się na jego społeczną pracę, za którą nikomu nie płacono. Takie żony powinny wejść do historii. Zasłużyły na najwyższe odznaczenie”.

Zmarła 5 listopada 1999 r. w Londynie.